MARKALASMA VE MARKA

TEVFİK FİKRET CENGİZ

İki yıldan beri girişimcilik, yatırımlar, yatırım ortamı, hibe programları ve bunların nerede nasıl kullanılacağı gibi konularda çeşitli görüşler ifade ettik. Bu sütunda özellikle IPARD programı konusunda detaylı açıklamalar yapıldı. Yatırımcılara faydalı olabilmek amacıyla yazılan bu yazılar umarım faydalı olmuştur.

Hibe programları kapsamında yapılan yatırımlar için hep söylediğimiz, eğer konu olan yatırımı, daha küçük de olsa, hibe olmasa da yapma isteği olan, konu hakkında bilgisi ve gerekli miktarda öz sermayesi veya kredibilitesi olan yatırımcılar mutlaka denesinler.

IPARD programı olsun Kalkınma Ajanslarının proje bazlı destekleri olsun bundan sonra dönemlerde, puanlama yaparken, özellikle markalaşma ve pazarlama sistemine nasıl bakıldığının oranlarının yükseltilmesi gerekir. Keza ürün çeşitlendirmesi olan projeler için ilave puanlar verilmelidir. Mikro bazda yapılan bu değerlendirmeler genele yayıldığında ülke ekonomisi açısından önemlidir. Örneğin dış ticarette ürün çeşitlenmesi giderek önem kazanmaktadır. Daha önceki yazılarımızda bu konularda kısa da olsa açıklamalar yapılmıştır.

Markalaşma ve marka genellikle yanlış bilinen bir konudur. Marka denilince genellikle pahalı ürünler anlaşılmaktadır.

Hâlbuki ucuzluğuyla tanınan markalar da vardır. Bir firmanın ürettiği her ürün markamıdır? Doğru tanım bir ürünün ya bir şeyin bilinmesidir. Her şey eğer biliniyorsa bir markadır. Bizler günlük yaşamımızda ürünleri marka adıyla isteriz. Örneğin “Nescafe”  içmek istediğinizde gelen kahvenin hangi marka olduğunu bilmeden içersiniz. Marka olmak bir ürünün ismi olma noktasına gelmişse üretici firmanın mutlak lehine bir durum değildir. O firmaya ait ürünü talep ettiğinizde firmaya faydası olacaktır. Bunu sağlamaya yönelik faaliyetlerin bütününe ise markalaşma diyoruz. Bu süreç “bilinme” aşamasıyla başlar. Reklam ve tanıtım ilk yapılacak iştir. Reklam stratejisi nasıl olacak sorusu işin uzmanının yapacağı bir konudur. Bu aşamada önemli olan tanınmadır. İyi kötü konusu değildir. Bir şeyin nasıl bilineceği bundan sonraki aşamada başlar. Yani İmaj ne olacaktır. İmaj bir şeyin nasıl bilindiğidir. Burada önemli olan hangi kesime hitap edilecektir. İmaj yaratma, etkileme ve güven duygusu yaratma üzerine kuruludur.

Burada dikkat çekmek istediğimiz konu nasıl olsa satarım mantığıyla yatırım yapma devrinin geçtiğidir.

Bir ürün üretiyorsanız diğerlerinden mutlaka farklı bir yanınız olması gerekir. Artık sadece üretim yapmak yetmiyor. İşgücü ve sermayenin verimliliğini artırmak maliyetleri düşürmek, ürün standartlarında sürekliliği sağlamak imajınızı hep korumak zorundasınız. Ve artık yatırımcıların bütün bunlar için para harcamaları gerektiğini bilmesi gerekiyor.